De ware tijd

“De ware tijd”. De naam van een Surinaamse ochtendkrant, maar ik bedoel de periode waarin ik woonde, werkte, (be)leefde, genoot, viel en opstond in Sranan. Een terugblik op die ‘ware tijd’ geeft me een warm gevoel. Het lijkt zo lang, maar het lijkt zo kort. Het ging zo snel, maar soms leek er geen einde aan te komen. Het einde leek zo onbelangrijk, nu is het datgene wat me het meeste bezighoudt…
Ik weet nog hoe ik een laatste blik in mijn kamertje in Groningen wierp, de deur achter me dichttrok, nog even naar de Martinitoren staarde en de stad uit reed. Een laatste knuffel, een laatste kus van m’n ouders en zusje op Schiphol om vervolgens de douane door te gaan en het onbekende in te duiken.
1 oktober 2006 stapte ik met enkele twijfels, onzekerheden en volle moed het vliegtuig in. Mijn avontuur naar Suriname kon beginnen. De klap in m’n gezicht van de hitte toen ik 9 uur later het vliegtuig uit stapte, de lachkick die de spanning en de opwinding met zich mee bracht, de verbazing van het uitzicht onderweg naar Paramaribo... Hier ging ik bijna een jaar wonen! Hoe? Ik had geen flauw benul van mijn omgeving. Dat gevoel wat die eerste indrukken me gaven zal ik nooit vergeten, hoewel het ook al zo ver van me af lijkt te staan omdat inmiddels alles zo vertrouwd voelt. Het is thuis geworden.
Nu, 10 maanden later, zit dat avontuur er al bijna op. Het einde is in zicht, wat automatisch een nieuw begin betekent. Een nieuw begin waarin ik mijn ervaringen zal meenemen, waardoor het avontuur in switi Sranan eigenlijk nooit helemaal beëindigd zal worden. Mijn rugzak is immers gevuld met een ‘ware tijd’ die ik voor de rest van mijn leven met me zal meedragen. Van de meeste bagage zal ik me waarschijnlijk pas na een tijdje terug in NL bewust worden, maar ook nu kan ik al een aantal dingen opnoemen. Jullie hebben een kijkje in die rugzak kunnen nemen door m’n verhalen te lezen, maar dat is slechts een tipje van de sluier. Wanneer je wat dieper in die rugzak kijkt zie je Sanne die tegen de lamp is gelopen, maar daaruit leringen heeft getrokken, periodes heeft gehad van vallen en opstaan. Het ging erom dat ik na een val inzag hoe ik hier sterker uit kon komen.
Ik heb me buitenlander gevoeld, een rare maar bijzondere ervaring. Nog nooit ben ik me zo bewust geweest van mijn huidskleur, maar ook van mijn normen en waarden. Het maken van afwegingen tussen je aanpassen aan de cultuur van hier en het behouden van je eigen identiteit. Ik weet nog dat ik en mijn lieve huisgenoot Marjo spraken over de normvervaging die we bij onszelf constateerden. Maar wanneer je je volledig zou vastklampen aan je ‘Nederlandse belevingswereld’ lijkt me zo’n jaar moeilijk door te komen. Krampachtig. Het is mooi om ook eens de andere kant van de medaille te zien en te ervaren. Plus dat het leren kennen van een andere cultuur sowieso alleen maar verrijkend kan zijn. Ik kan zeggen dat mijn horizon is verbreed. Wat wist ik van Winti, Rastafari, Hindoeïsme, om maar wat op te noemen.
En dan het werk. De eerste aanleiding om deze uitdaging aan te gaan; stage lopen als maatschappelijk werker bij Stichting Stop Geweld tegen Vrouwen. Ik heb beroepservaring opgedaan, veel geleerd van collega’s, maar ook zeker van mijn cliënten. Er zijn veel bijzondere en sterke vrouwen op mijn pad gekomen. Ik heb m’n stage kunnen afronden met een mooie feedback en een 8.

Zal ik het missen? AY! En hoe! Het vrije leven, het buitenleven, het structuurloze, de mensen, de sfeer, de muziek, de ‘no spang-mentaliteit’; iets wat ik zeker wil meenemen en vasthouden in NL. Hier zeggen ze: ‘Nederlanders hebben de klok, Surinamers de tijd’.
Maar het voelt rond, goed. Het klopt. Ik kan met een gerust hart afscheid nemen van dit prachtige land, de mensen, de stad Paramaribo, mijn collega’s en cliënten, en ik kijk er naar uit om familie en vrienden weer in de armen te vliegen, de sfeer van Groningen weer op te snuiven en te proeven, mijn bezigheden weer op te pakken…
Ik zeg dit nu wel zo mooi, maar 25 juli 2007, morgen, is het dan zover. De dag dat ik de stad uit zal rijden, het vliegtuig in zal stappen en het broccoliveld van Zuid-Amerika onder mij steeds kleiner zal zien worden… op weg naar de thuishaven. Geen swingende busritjes meer door het chaotische verkeer, maar fietsen op echte fietspaden; geen groen zover je kijken kan, maar het Noorderplantsoen ervaren als natuurgebied; geen krottenwijken en een straat verderop kasten van huizen, maar structurele en functionele rijtjeshuizen; geen opvallendheid, een bakra meer zijn overal waar je loopt, maar een nummer, een individu in de massa. Hmm…niet aan denken. Verdringing lijkt op dit moment een fijnere optie, maar ik kom er niet onderuit en ik ga het met volle moed tegemoet.

Nu ik mijn eigen stuk zo lees, merk ik dat het vol dubbelzinnigheden zit. Maar zo voelt het vertrek ook; dubbel. Cliché hè? Het is toch niet voor niets een cliché?

Mijn blik blijft naar voren gericht, op de toekomst, mijn doelen, waar ik naar streef. Maar ik zal regelmatig even een blik naar achteren werpen om nog lekker even te herbeleven en weg te dromen. Dromen over wat achter me ligt, maar zeker ook over wat nog gaat komen. Want is dromen immers niet het enige wat ons wakker houdt? En wat je je ‘ware tijd’ het meest intens en bewust doet (her)beleven en levend houdt?

Nederland in het oog, switi Sranan in het hart. Vanuit mijn ‘ware tijd’ die ik in Suriname heb doorgebracht gaat mij een nieuwe tegemoet. Bewustwording. Dat is waar het jaar wat achter mij ligt vooral aan heeft bijgedragen. Hierdoor word ik gedreven er een actie aan te koppelen wat weer nieuwe ervaringen met zich zal meebrengen. Die ‘ware tijd’ hè, die duurt een heel leven lang.

Nederland, tot snel!

Bosi’s en brasas van Sanne uit switi Sranan